Cookies, wat zijn dat?

27 april 2016 Leave a comment

Miss Legal schrijft iedere twee weken een artikel voor de lezeressen van Lifestyle NWS vol met tips rondom juridische kwesties en empowerment! Vandaag: wat zijn cookies precies en hoe werken ze?

“Ik plaats cookies op je computer, geef je toestemming?”

Iedereen die op het web surft weet ergens wel dat cookies bestaan, omdat je namelijk dat vervelende pop-upje te zien krijgt bij veel van de websites die je bezoekt. Klinkt bekend? “Ik plaats cookies op je computer, geef je toestemming? Ja? Dan mag je vrolijk verder surfen. Nee? Sorry dan krijg je een halve webpagina te zien”. Ik klik dan altijd zo snel mogelijk op “ja” omdat ik graag snel naar de informatie wil waar ik in eerste instantie naar zocht. Maar wat zijn die cookies nou eigenlijk? Ik zocht het uit en zette het allemaal op een rijtje in deze blog. Lees dus lekker verder, met eventueel een cookie erbij; iets lekkers bedoel ik dan. Bij dit verhaaltje krijg je namelijk geen digitale cookie geserveerd.

Wat zijn cookies?

Cookies zijn kleine tekstbestandjes die tijdens je bezoek aan een bepaalde website, door die website ook op jouw computer, tablet op smartphone worden gedropt. De wettelijke definitie: “via een elektronisch communicatienetwerk opslaan van of toegang verkrijgen tot informatie in de randapparatuur van een gebruiker”.

In dat bestandje wordt informatie opgeslagen. Deze cookies onthouden als het ware jouw surfgedrag en zorgen ervoor dat de eigenaar van die website kan zien wat jij op het internet doet, in welke taal je de website leest, dat je de volgende keer automatisch wordt ingelogd, etc. De meest voorkomende waar ik persoonlijk vaak mee te maken krijg is in de vorm van reclame. Soms zoek ik op het internet even naar een nieuw paar laarzen of een warme winterjas. Vervolgens zie ik op alle andere websites die ik bezoek reclamebanners voorbij komen voor een nieuw paar laarzen of een warme winterjas. It’s magic, right?

Verschillende soorten cookies

Functionele cookies: die onthouden bijvoorbeeld wat jij tijdens het online winkelen in je winkelwagentje stopt. Zonder deze cookies zou je nooit online een aankoop kunnen doen, omdat je artikelen in het winkelwagentje dan simpelweg niet onthouden worden. Deze cookies zorgen voor de functionaliteit van de website.
Analytische cookies: veel bloggers gebruiken deze ook via Google Analytics. Dit zijn cookies die bijhouden hoe vaak de website wordt bezocht en hoe vaak bepaalde artikelen worden gelezen. Zo weet de website welke artikelen ze jou nog meer moeten aanbevelen. Ook kunnen de bloggers zien via welke zoektermen jij vanuit Google op hun pagina terecht bent gekomen. Als blogger is dat natuurlijk handig om te weten, daar kan je je schrijfsels namelijk op afstemmen en zo meer bezoekers trekken.
Tracking cookies: daar zijn dus die cookies waar ik het zojuist over had met de nieuwe laarzen of de winterjas. Heb je ernaar gezocht dan wordt je ineens op alle andere pagina’s achtervolgd door reclame over datgene waar jij zojuist naar zocht.

De cookies zijn niet definitief op jouw pc of tablet geïnstalleerd, maar gaan ook niet zomaar weg. Je kunt ze altijd via de instellingen van je internetbrowser weer verwijderen. In elke browser kun je zelfs instellen dat cookies gewoon standaard tijdens het surfen geweigerd worden. Dat wordt niet aangeraden. Banken plaatsen bijvoorbeeld ook tijdelijke cookies tijdens het internetbankieren om ervoor te zorgen dat je ingelogd blijft tijdens de transactie. Je kunt de instellingen van cookies wel altijd wijzigen.

Wat zijn de regels met betrekking tot Cookies?

Het cookiebeleid is in Nederland geregeld in de Telecommunicatiewet. Door middel van cookies kunnen bedrijven en bloggers veel over een internetgebruiker te weten komen. Ze volgen je surfgedrag, zien waar je naar zoekt en welke pagina’s je bekijkt. Dit is volgens de Nederlandse wet een inbreuk op de privacy. Vandaar dat op het cookiebeleid ook de Nederlandse privacywetgeving van toepassing is.

De internetgebruiker moet duidelijk en volledig worden geïnformeerd over het gebruik van cookies om zijn privacy beter te waarborgen en voor het plaatsen van cookies moet soms toestemming gevraagd worden. Voor puur functionele cookies is in principe geen toestemming vereist. Deze cookies hebben nauwelijks gevolgen voor de privacy, ze houden slechts bij wat er in je winkelwagentje zit bijvoorbeeld. Zonder die cookies kan de website die je bezoekt niet naar behoren functioneren. Ook analytische cookies vereisen geen toestemming vooraf, mits (!) deze cookies worden ingezet om de kwaliteit en effectiviteit van een website te meten. Gaat het analyseren verder dan dat, dan is er dus wel weer toestemming vereist.

Voor Tracking cookies is wel altijd toestemming nodig. Daar is dus dat pop-upje voor, waar jij op moet klikken om toestemming te verlenen.

Soms zie je in plaats van een pop-up, waar je op moet klikken, een balkje waarin staat dat de website cookies plaatst en dat jij, door middel van verder surfen op de website, impliciete toestemming geeft voor het plaatsen van die cookies. Volgens de recentelijk gewijzigde Telecommunicatiewet mag dat zo. De melding moet dan wel duidelijk zichtbaar zijn en in de melding moet staan dat het doorgaan op de website als instemming wordt gezien.

Voor 2014 was het zelfs verplicht om een ‘cookie wall’ te bouwen op de website. Dit is een soort scherm die een blokkade vormt voor de website die je eigenlijk wil bezoeken. Je moet op dat scherm dan verplicht de cookies accepteren, wil je toegang krijgen tot de gehele website. Zo doen de Telegraaf en de Volkskrant dat bijvoorbeeld nog steeds. Dat is nu versoepeld omdat het veel hinder opleverde voor de ondernemers in Nederland.

Cookieverklaring

Zoals hiervoor vermeld moet een website-eigenaar aan de gebruiker toestemming vragen vóórdat er cookies worden geplaatst. Dit doen veel websites in de vorm van een pop-up. In die pop-up wordt dan verwezen naar een privacyverklaring of cookieverklaring waarin staat met welk doel een cookie wordt geplaatst of gelezen. Deze verklaringen zijn verplicht.

Wat als een bedrijf ongevraagd cookies plaatst?

Als je denkt dat een website of bedrijf ongevraagd cookies heeft geplaatst of dat er cookies zijn geplaatst terwijl jij geen toestemming had gegeven, dan kun je een klacht indienen bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De ACM zal niet optreden bij elke melding over een onterecht geplaatste cookie, maar zal de klachten wel gebruiken bij onderzoeken naar grootschalige overtredingen.